MahaBOCW महाराष्ट्रातील बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या कामगारांना आणि त्यांच्या कुटुंबाला शिक्षण, आरोग्य, निवास आणि सामाजिक सुरक्षेच्या बाबतीत मोठा आर्थिक आधार मिळावा, यासाठी राज्य शासनाने अनेक कल्याणकारी योजनांची घोषणा केली आहे.
महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाच्या (MahaBOCW) माध्यमातून नोंदणीकृत कामगारांना या सर्व योजनांचा लाभ घेता येतो.
नोंदणीची प्रक्रिया आणि पात्रता MahaBOCW
सर्व योजनांचा लाभ घेण्यासाठी कामगारांनी मंडळाकडे अधिकृत नोंदणी करणे अत्यंत गरजेचे आहे.
- पात्रता: मागील बारा महिन्यांत नव्वद दिवसांपेक्षा जास्त काळ बांधकाम कामात गुंतलेले कामगार या नोंदणीसाठी पात्र आहेत.
- आवश्यक कागदपत्रे: नोंदणीसाठी आधार कार्ड, बँक पासबुक, वयाचा पुरावा आणि निवासाचा पुरावा तसेच ९० दिवसांपेक्षा जास्त काळ काम केल्याचे प्रमाणपत्र आवश्यक असते.
- नोंदणी पद्धत: कामगारांना ऑनलाइन (महाबीओसीडब्ल्यू संकेतस्थळ) किंवा ऑफलाइन (जवळच्या कामगार कार्यालयात) नोंदणी करण्याची सुविधा उपलब्ध आहे.
बांधकाम कामगारांना मिळणारे प्रमुख लाभ
नोंदणीकृत कामगार आणि त्यांच्या कुटुंबाला विविध क्षेत्रांमध्ये भरघोस आर्थिक मदत मिळते:
१. मुलांच्या शिक्षणासाठी भरघोस मदत
बांधकाम कामगारांच्या पहिल्या दोन मुलांच्या शिक्षणासाठी शासन मदत देते:
- १०वी/१२वी शिक्षण: दरवर्षी ₹१०,०००
- पदवी शिक्षण: वार्षिक ₹२०,०००
- अभियांत्रिकी शिक्षण: दरवर्षी ₹४०,०००
- वैद्यकीय शिक्षण: सर्वाधिक ₹१ लाख
- इतर: MS-CIT प्रशिक्षणाचा संपूर्ण खर्च मंडळाकडून परत मिळतो.
२. स्वतःच्या घरासाठी अर्थसहाय्य
प्रत्येक कामगाराला स्वतःचे निवासस्थान मिळावे यासाठी मोठी आर्थिक मदत दिली जाते:
- नवीन घर बांधण्यासाठी/खरेदीसाठी: एकूण ₹४.५० लाख (₹२ लाख केंद्र सरकारकडून + ₹२.५ लाख राज्य कल्याणकारी मंडळाकडून).
३. आरोग्य सेवांसाठी व्यापक योजना
कामगार आणि त्यांच्या कुटुंबाच्या आरोग्याची काळजी घेण्यासाठी:
- गंभीर आजारपण: उपचारांसाठी ₹१ लाख पर्यंतची मदत.
- महात्मा ज्योतिराव फुले जन आरोग्य योजना: ₹५ लाखांपर्यंतचे मोफत वैद्यकीय उपचार.
- कुटुंब नियोजन: शस्त्रक्रिया केल्यास मुलीच्या नावावर १८ वर्षांसाठी ₹१ लाख रुपयांची मुदत ठेव ठेवली जाते.
४. सामाजिक सुरक्षा योजनांचा आधार
अनपेक्षित परिस्थितीत कामगारांच्या कुटुंबाला आर्थिक सुरक्षा मिळते:
- कामावर मृत्यू: कुटुंबाला ₹५ लाख मदत आणि ₹१०,००० अंत्यविधीसाठी.
- नैसर्गिक मृत्यू: ₹२ लाख अर्थसहाय्य.
- अपघात व अपंगत्व: अपंगत्वाच्या प्रमाणानुसार ₹२ लाखांपर्यंत मदत.
- विधवा पत्नी/पती: सलग पाच वर्षे दरवर्षी ₹२४,००० दिले जातात.
या सर्व कल्याणकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी, ज्या बांधकाम कामगारांनी अद्याप नोंदणी केलेली नाही, त्यांनी तातडीने MahaBOCW कडे नोंदणी करावी.
