वाहन चालवताना सुरक्षितता आणि सुव्यवस्था राखण्यासाठी वाहतूक नियमांचे (Traffic Rules Maharashtra) पालन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. नियमांचे उल्लंघन केल्यास मोटार वाहन कायद्यानुसार (Motor Vehicles Act) मोठा आर्थिक दंड (Challan/Fine) आकारला जातो. दुचाकी चालकांना लागू होणारे प्रमुख नियम आणि दंडाची रक्कम खालीलप्रमाणे आहे.
प्रमुख वाहतूक नियम आणि दंडाची रक्कम Traffic Rules Maharashtra
येथे प्रमुख वाहतूक नियमांच्या उल्लंघनासाठी आकारण्यात येणाऱ्या दंडाची रक्कम दिली आहे. दंड वेळोवेळी बदलू शकतो, परंतु खालील आकडेवारी सध्या लागू असलेल्या नियमांनुसार आहे:
| अ. क्र. | गुन्ह्याचे स्वरूप (Offence) | मोटार वाहन कायद्याचे कलम | पहिल्या गुन्ह्यासाठी दंड | महत्त्वाचे परिणाम |
| १ | हेल्मेट न घालणे (चालक/पाठीमागील प्रवासी) | कलम १२९ / १९४ (ड) | ₹ १,००० | ३ महिन्यांसाठी लायसन्स रद्द |
| २ | वैध अनुज्ञप्ती (ड्रायव्हिंग लायसन्स) शिवाय वाहन चालवणे | कलम ३ / १८१ | ₹ ५,००० | |
| ३ | धोकादायक/बेदरकारपणे वाहन चालवणे | कलम १८४ | ₹ ५,००० ते ₹ १०,००० | |
| ४ | दारू पिऊन वाहन चालवणे (Drunk Driving) | कलम १८५ | ₹ १०,००० किंवा/आणि ६ महिन्यांपर्यंत तुरुंगवास | दुसऱ्या गुन्ह्यासाठी: ₹ १५,००० पर्यंत दंड |
| ५ | मोबाईल फोन वापरणे (वाहन चालवताना) | कलम १८४ | ₹ ५,००० | |
| ६ | सिग्नल तोडणे (Signal Jumping) | कलम ११ ९/१७७ | ₹ ५,००० | |
| ७ | अल्पवयीन व्यक्तीने वाहन चालवणे (Minor Driving) | कलम ४ / १८१ | ₹ ५,००० | |
| ८ | वैध विमा प्रमाणपत्राशिवाय वाहन चालवणे | कलम १४६ / १९६ | ₹ २,००० | दुसऱ्या गुन्ह्यासाठी: ₹ ४,००० |
| ९ | प्रदूषणाचे वैध प्रमाणपत्र (PUC) नसणे | कलम १९०(२) | ₹ १०,००० किंवा/आणि ६ महिन्यांपर्यंत तुरुंगवास | |
| १० | वैध नोंदणी (Registration) शिवाय वाहन चालवणे | कलम ३९ / १९२(१) | ₹ २,००० | दुसऱ्या गुन्ह्यासाठी: ₹ ५,००० |
चलन (Challan) भरण्याची प्रक्रिया
तुम्ही तुमच्या वाहनावर चलन प्रलंबित आहे की नाही हे ऑनलाईन तपासू शकता आणि भरू शकता:
- तपासणी: तुम्ही ई-चलन वेबसाइटवर (उदा. mahatrafficchallan.gov.in किंवा राष्ट्रीय ई-चलन वेबसाइट) चलन क्रमांक किंवा वाहन क्रमांक वापरून स्थिती तपासू शकता.
- भरणा: तुम्ही हा दंड ऑनलाइन (नेट बँकिंग/कार्ड/UPI) द्वारे किंवा वाहतूक पोलीस कार्यालयात जाऊन ऑफलाईन भरू शकता.
टीप: दंडाची रक्कम आणि नियमांतील बदल वेळोवेळी होऊ शकतात, त्यामुळे अधिकृत आणि अद्ययावत माहितीसाठी नेहमी महाराष्ट्र वाहतूक पोलिसांच्या किंवा परिवहन विभागाच्या सरकारी संकेतस्थळांचा संदर्भ घ्यावा. वाहतूक नियमांचे पालन करून ₹३५,००० पर्यंतचा दंड टाळता येतो.
